Günlük Fikirler Yazılar

Hukuki Anlamda Kişi Nedir? Edebiyat Perspektifinden Bir İnceleme Kelimenin Gücü: Edebiyat ve Hukuk Arasındaki Dönüşüm Edebiyat, kelimelerin gücünü en derin şekilde keşfeder; kelimeler, dünyayı şekillendiren ve insan ruhunu dönüştüren araçlardır. Bir karakterin içsel çatışmalarını, toplumsal düzenle kurduğu ilişkiyi ya da bireysel varlık mücadelesini kaleme almak, sadece bir hikâye anlatmaktan çok daha fazlasıdır. Edebiyat, yazılı her satırda insanlık durumunu çözümlemeye, kelimelerin ardındaki derin anlamları ortaya koymaya çalışır. Kelimenin anlamı, sadece bir iletişim aracı olmanın ötesine geçer; kelimeler, bir toplumsal yapının, bir sistemin, hatta bir hukuki düzenin temel yapı taşlarıdır. Hukuk ise, kelimelerin hükmüne göre şekillenir ve bireylerin “kim olduklarını” tanımlar. Peki,…

Hititoloji Kaç Yıl? Geçmişin Işığında Günümüzle Bağlantılar Bir tarihçi olarak, geçmişin izlerini sürmek ve kaybolmuş uygarlıkları yeniden canlandırmak her zaman büyüleyici bir yolculuktur. Ancak, her zaman bir soru belirir: Bu uzun geçmişi anlamak, yalnızca eski taşlara ve yazılı kayıtlara bakmakla mümkün müdür? Ya da bu miras, insanlık tarihinin dönüşümünü anlamamız için bir anahtar olabilir mi? Hititoloji, tam da bu sorunun peşinden sürükleyen, kaybolmuş bir uygarlığı ve onun tarihsel etkilerini anlamamıza yardımcı olan bir bilim dalıdır. Hititler, Orta Anadolu’nun kalbinde yüzyıllar önce hüküm süren bir medeniyetin adı olup, Hititoloji ise bu uygarlığın dilini, kültürünü, dinini ve toplumsal yapısını inceleyen bir bilim…

Alkolde Karbonil Var mı? Farklı Bakış Açılarıyla Kimyanın Merkezine Yolculuk Hayatım boyunca en çok keyif aldığım şeylerden biri, bir konuyu farklı açılardan ele alıp etraflıca tartışmak oldu. Özellikle de kimya gibi hem bilimsel hem de hayatın içinde yer alan bir alanda bu çok daha heyecan verici. Bugün, belki kulağa teknik gibi gelen ama aslında çok temel bir soruya birlikte cevap arayacağız: Alkolde karbonil var mı? Ve bunu yaparken yalnızca kimyasal gerçeklere değil, farklı düşünme biçimlerine de göz atacağız. Hazırsanız başlayalım. — Alkol Nedir ve Kimyasal Yapısında Neler Var? Alkoller, organik kimyada -OH (hidroksil) grubu taşıyan bileşiklerdir. Genellikle bir karbon atomuna…

7 Kardeş Kanı Nedir? (Gülümseten Bir Kılavuz) Merhaba! Bugün “7 kardeş kanı nedir?” sorusuna, ciddi tarih notları yerine mutfakta paylaşılamayan son dilim baklava üzerinden yaklaşacağız. Amaç: yüzünüze küçük bir tebessüm, aklınıza da “bizde de aynısı oluyor!” dedirten birkaç sahne bırakmak. Evet, 7 kardeş çok; ama mizah çokluğa dayanır! Kısa cevap: “7 kardeş kanı”, mecazen aynı ailenin, aynı takımın ya da aynı topluluğun üyelerinin kendi aralarında yaşadığı rekabet ve minik sürtüşmelerin, “kan davası” ciddiyetine varmadan, hafif kaosa dönüşmüş hâlidir. Bilimsel adı: “Ev içi minik fırtına, ardından çay.” 7 Kardeş Kanı Nedir? (SEO’ya Selam, Mutfakta Çay) “7 kardeş kanı nedir?” sorusu, duygusal…

Hızlı cevap: 3 katmanlı mimari (presentation–business–data), net sorumluluk ayrımı sağlar; ancak günümüzün olay odaklı, bulut yerel sistemlerinde çoğu zaman gereksiz karmaşıklık ve gecikme üretir. 3 Katmanlı Mimari Nedir? “Eski Düzenin Şık Üniforması” “3 katmanlı mimari harikadır” klişesini çöpe atmakla başlayalım. Evet, sunum (UI), iş mantığı (business) ve veri erişimi (data) şeklindeki ayrım, bir dönem kod kalabalığını dizginledi. Ama bu şık üniforma, her probleme aynı kıyafeti giydirmeye çalıştığımızda bizi yanıltıyor. Katmanlar arası katı sınırlar üretirken, ekipler arası akışı yavaşlatıyor; çevik olmak istediğimiz anda, protokol töreni başlatıyor. Temeller: Üç Katmanın Kısa Anatomisi Sunum Katmanı (Presentation): Kullanıcıyla konuşur. HTML/JS, mobil UI, API gateway.…

15 Tatil Ne Zaman Bitiyor 2024? Bir Takvim Sorusu Değil, Bir Toplum Meselesi Takvime Değil, Topluma Bakmak: Bir Tatilin Ardındaki Gerçekler Bir takvim yaprağına bakıp “15 tatil ne zaman bitiyor 2024?” diye sormak çok basit görünebilir. Cevap da teknik olarak kolay: Milli Eğitim Bakanlığı’nın akademik takvimine göre, 2023-2024 eğitim öğretim yılının yarıyıl tatili 19 Ocak’ta başladı ve 5 Şubat 2024 Pazartesi günü sona erdi. Ama durun. Asıl mesele sadece o tarihte çantaların yeniden sırtlara alınması değil. Asıl mesele, bu iki haftalık sürenin toplumsal cinsiyet rollerinden eğitimde eşitsizliğe, ebeveyn sorumluluklarından çocuk haklarına kadar birçok konuyu yeniden düşündürmesi. Gelin, “15 tatil ne…

Hentbol Kim Buldu? Ekonomik Bir Bakış Açısıyla İnceleme Giriş: Kaynakların Sınırlılığı ve Seçimlerin Sonuçları Ekonomi, sınırlı kaynaklarla sınırsız insan ihtiyaçlarını karşılamaya çalışan bir bilim dalıdır. Bu çerçevede, her gün verdiğimiz kararlar, birer ekonomik tercih olarak şekillenir. Her yenilik, her yeni oyun, toplumun kaynaklarını nasıl kullanacağını ve bu kullanımların sonuçlarını gözler önüne serer. Hentbolun doğuşu ve yayılması, aslında daha geniş ekonomik bir bakış açısına yer açmaktadır. Bir spor dalının doğuşu, yalnızca bir bireyin veya bir grubun fikri ürünü değil, aynı zamanda toplumun, kaynakların ve zamanın nasıl kullanıldığına dair çok daha derin bir ekonomik hikayeyi anlatır. Bu yazıda, hentbolun keşfi üzerinden piyasa…

Peş Peşe Hapşırmak Neden Olur? – Bir Burnun, Kalbin ve Tesadüflerin Hikâyesi Bir Akşamüstü, Sessiz Bir Ofis ve Beklenmedik Hapşırıklar O akşam, ofiste sadece iki kişi kalmıştı. Zeynep, bilgisayar ekranına eğilmiş, raporun son cümlesini tamamlamaya çalışıyordu. Yan masada oturan Emre ise gözlerini ekrandan kaldırmadan stratejik planını bitirmeye çalışıyordu. Dışarıda hafif bir rüzgâr vardı, içerideyse sessizlik. Ta ki… “Ha- ha- ha- çı!” Zeynep bir anda üç kez üst üste hapşırdı. Ardından kısa bir sessizlik. Emre kafasını kaldırdı, hafif bir gülümsemeyle sordu: “Üç defa? Bu ciddi bir durum olabilir.” Zeynep burnunu kağıt mendille silerken, “Sanırım tozdan,” dedi, “ya da belki de bir…

Kaynakların Sınırlılığı, Seçimlerin Sonuçları ve Ekonomide “Güvensizlik Şeması” Bir ekonomist için en temel gerçek, kaynakların sınırlılığı ve seçimlerin sonuçlarıdır. Her birey, her kurum ve her devlet; kıt kaynaklar içinde en iyi sonucu elde etmeye çalışır. Fakat bu karar süreçlerinde belirleyici olan yalnızca rasyonel hesaplamalar değildir — duygular, algılar ve özellikle de güven veya onun eksikliği önemli bir rol oynar. Ekonomik davranışın görünmeyen yüzünde, “güvensizlik şeması” denilen bir zihinsel model işler. Bu yazıda, psikolojik bir kavramı ekonomi perspektifinden analiz edeceğiz: Güvensizlik şeması nedir, piyasa dinamiklerini nasıl etkiler, bireysel kararları ve toplumsal refahı hangi yönde şekillendirir? Güvensizlik Şeması Nedir? Psikolojik olarak güvensizlik…

Mecliste Bir Kanun Nasıl Çıkarılır? (Sade, Samimi ve Derinlemesine Rehber) Şunu kabul edelim: “Kanun nasıl çıkıyor?” sorusu hepimizin hayatını yakından etkiliyor ama çoğu zaman kulağa steril ve uzak gelir. Oysa Meclis’teki süreç, bir fikrin ete kemiğe bürünüp hepimizin yaşamına dokunmasına giden heyecanlı bir yolculuk. Gel, birlikte bu yolculuğun kapısını aralayalım; mutfakta kaynayan bir tencere gibi, fikirlerin nasıl pişip kanuna dönüştüğünü, nerede kıvam aldığını, nerede taşma riski olduğunu samimi bir dille konuşalım. Kısa Cevap: Bir Fikir, Bir Metin, Çok Aşama “Mecliste kanun nasıl çıkarılır?” sorusunun kısa özeti şu: Bir milletvekili yazılı bir kanun teklifi verir; teklif, ilgili komisyonda olgunlaşır; Genel Kurul’da…