Kategori: Makaleler

Basic Ne Demek? Psikolojik Bir Mercekten Bakış Bir psikolog olarak, insan davranışlarını incelemeye başladığınızda, bazen en basit kelimeler bile derin anlamlar taşır. Her gün kullandığımız, ancak çok az düşündüğümüz kelimeler, bazen içsel dünyamız hakkında daha fazla bilgi verir. “Basic” kelimesi de tam olarak bu tür bir kelimedir. İlk bakışta sıradan bir ifade gibi görünse de, insanlar üzerinde derin psikolojik etkiler yaratabilir. Basic olmak ne demek? Ve bu kavram, insanların düşünsel, duygusal ve sosyal dünyasında nasıl bir yer edinir? Gelin, birlikte bu soruyu psikolojik açıdan irdeleyelim. Bilişsel Psikoloji Perspektifinden Basic Olmak Bilişsel psikoloji, insanların nasıl düşündüğünü, bilgiyi nasıl işlediğini ve kararlar…

Arz ve Rica: Güç, Toplumsal Düzen ve İdeolojinin Dili Giriş: Güç İlişkileri ve Toplumsal Düzen Üzerine Bir Perspektif Güç ilişkileri, insan toplumlarının şekillendiği temel dinamiklerden biridir. Herhangi bir toplumda, toplumun üyeleri arasındaki güç dengesini belirleyen unsurlar; iktidar, ideoloji, kurumlar ve vatandaşlık gibi kavramlardır. Bu unsurlar arasındaki etkileşim, bireylerin hayatını hem görünür hem de görünmeyen şekillerde etkiler. Siyaset bilimci olarak, bu güç ilişkilerini ve toplumsal düzenin nasıl kurulduğunu anlamak, bu unsurların nasıl işlediğini görmek anlamına gelir. “Arz ve rica” gibi dilsel ifadeler de, bu güç ilişkilerinin yansımasıdır. Arz, bir bireyin talep ettiği veya istediği şeyi ifade ederken, rica, başkasından istenilen bir…

Balıklı Hamam Tası Ne Anlama Gelir? Suyun Geleceğe Taşıdığı Gizemli Sembol Hiç elinize balık motifli bir hamam tası alıp da “Neden balık?” diye düşündünüz mü? Bazen küçücük bir desen, bir dönemin düşünme biçimini, hatta geleceğin suyla kuracağı bağı anlatır. Ben bugün seninle —evet, tam seninle— bu gizemin peşine düşmek istiyorum. Çünkü belki de “balıklı hamam tası” yalnızca eski bir süs değil; gelecekte suyla, doğayla ve ruhla yeniden kuracağımız ilişkinin habercisidir. Balıklı Hamam Tası: Sembolün Kalbinde Ne Var? Balık, neredeyse tüm medeniyetlerde yaşamın, bereketin ve yeniden doğuşun sembolü. Hamam tasının üzerine işlendiğinde bu anlam derinleşir: Suyun içinde doğan balık, suyu taşıyan…

108 Element Nedir? Bilimsel Bir Keşif Yolculuğuna Çıkalım Merhaba! Bugün sizlerle oldukça heyecan verici ve düşündürücü bir konuyu keşfedeceğiz: 108 element! Kimya ve fizik dünyasında ne kadar derine inersek inelim, elementler her zaman bizi büyülemeye devam ediyor. Peki, 108 element nedir? Hangi sırları barındırıyor? Gelin, bu soruları bilimsel bir bakış açısıyla ama herkesin anlayabileceği şekilde birlikte keşfedelim. Elementlerin Büyülü Dünyası: Ne Demek Bu 108 Element? Elementler, doğada bulunan en temel yapı taşlarıdır. Hepsi atomlardan oluşur ve her bir atom, çekirdeklerinde proton, nötron ve dış yörüngelerinde bulunan elektronlarla bir arada bulunur. Modern periyodik tabloya göre, bugüne kadar keşfedilen 118 element bulunmaktadır.…

Zeka Türleri Nelerdir? Antropolojik Bir Perspektiften Kültürel Çeşitlilik Üzerine Düşünceler Bir antropolog olarak, insanlık tarihinin her aşamasında kültürlerin nasıl şekillendiği ve insanların çevreleriyle olan etkileşimlerinin ne kadar çeşitlendiğini gözlemlemek, bana hep büyüleyici bir deneyim sunmuştur. İnsan zekâsı, sadece biyolojik bir yapı değil, aynı zamanda kültürel bir inşa olarak da varlık gösterir. Her toplum, kendi ritüelleri, sembolleri, toplumsal yapıları ve kimlik anlayışlarıyla şekillenen bir zekâ anlayışına sahiptir. Peki, bu çeşitlilikle nasıl başa çıkabiliriz? Farklı kültürlerin zekâ türlerine bakarken, yalnızca Batı’nın bilimsel ölçütlerine odaklanmamalıyız. Çünkü zekâ, bir kültürün ihtiyaçlarına, değerlerine ve deneyimlerine göre farklı biçimler alabilir. Bu yazıda, zeka türlerini antropolojik bir…

Sivas Köftesi 1 Kg Kaç Adet? (Ustanın Terazisinden Masanın Neşesine) Bir pazartesi akşamı, “yarın ofiste Sivas köftesi yapalım mı?” diye soran arkadaşa “1 kilo alsak kaç kişiye yeter?” diye döndüm. Hepimizin aklındaki o pratik soru bu: 1 kg Sivas köftesi kaç adet eder? Bu yazıda sadece sayı vermekle kalmayacağım; ustaların tezgâhından aile sofralarına uzanan gerçek hikâyelerle, gramajlara ve pişirme kayıplarına dayanan net bir çerçeve çizeceğim. Buyurun, terazinin diliyle konuşalım; ama muhabbeti eksik bırakmadan. Sivas Köftesinde Standart Var mı? “Ustanın Eli” ile “Terazinin Gözü” Arasındaki Denge Sivas köftesi, ince çekilmiş dana eti, az malzeme ve özenli yoğurmadan güç alan, kömür ateşinde…

Toplumsal Yapılar, Bireyler ve “Ufuk Ne Demek 2 Sınıf?” Üzerine Sosyolojik Bir Bakış Toplumsal Düzenin Derinliklerine Bir Yolculuk Toplumların, bireylerin hayatlarını şekillendiren karmaşık yapılar olduğunu hepimiz biliriz. Ancak bu yapıları anlamak, yalnızca bireylerin davranışlarını gözlemlemekten çok daha fazlasını gerektirir. Toplumsal normlar, cinsiyet rolleri ve kültürel pratikler arasındaki etkileşim, bireylerin sosyal hayattaki yerini ve rollerini nasıl benimseyeceklerini belirleyen temel unsurlardır. Bu yazıda, toplumsal yapıların ve bireylerin nasıl etkileştiğini, özellikle erkeklerin ve kadınların toplumsal işlevlere nasıl farklı şekilde odaklandıklarını inceleyeceğiz. Bir araştırmacı olarak, her bir bireyin yaşamını, içinde bulunduğu toplumsal bağlamla birlikte düşünmek, birçok soruyu ve yanıtı beraberinde getirir. Ufuk ne demek…

Haddeden Geçmek Ne Demek? Toplumsal Sınırlar ve Bireysel Özgürlük Arasındaki İnce Çizgi Haddeden Geçmek: Kim Belirliyor, Sınırları Kim Çiziyor? Haddeden geçmek… Duyduğumuzda, çoğumuz hemen “sınırları aşmak” veya “yolunda gitmeyen bir şey yapmak” gibi olumsuz çağrışımlar yaparız. Peki, gerçekten haddini aşmak ne anlama gelir? Kim, bireylerin sınırlarını belirleyen kişi? Gerçekten haddini aşan biri yalnızca “kural tanımaz” mı, yoksa sınırları zorlamak bazen daha doğru bir şey yapma çabası mı olabilir? Toplumların kendini şekillendirdiği, kuralların çoğu zaman katı bir şekilde dayatıldığı bir dünyada, haddinden geçmek, bireylerin alışıldık normlara karşı gösterdiği cesur bir direniş olabilir. Ancak, çoğu zaman bu kavram, kabul edilemez ve uygunsuz…

Genleşmede Hacim Artar Mı? Psikolojik Bir Mercekten Bakış Bir psikolog olarak, insan davranışlarını çözümlemeye çalışırken genellikle fiziksel ve psikolojik olgular arasında paralellikler kurmayı seviyorum. Fizikte “genleşme” kavramı, bir maddenin sıcaklıkla birlikte hacminin artması olarak tanımlanır. Bu çok bilinen bir olgudur, ancak bu fiziki fenomeni insan psikolojisiyle ilişkilendirsek, acaba benzer bir “hacim artışı” psikolojik süreçlerimizde de gözlemlenebilir mi? İnsanların duygusal ve bilişsel durumları da, tıpkı bir maddenin sıcaklıkla genleşmesi gibi, zamanla değişebilir mi? Bu yazımda, genleşmenin psikolojik bir perspektiften nasıl ele alınabileceğini keşfedeceğiz. Genleşme ve Hacim Artışı: Psikolojik Bağlantı Fizikte, bir madde ısındıkça, molekülleri daha hızlı hareket etmeye başlar ve aralarındaki…

Genelleşme Nedir? Edebiyat Perspektifinden Bir İnceleme Kelime ve cümleler, yalnızca anlam taşımakla kalmaz, aynı zamanda dünyayı yeniden şekillendirme gücüne sahiptir. Edebiyatın gücü de tam burada yatar. Anlatıcılar, kelimelerle evrenler kurar, hayal gücümüzü yüceltir ve düşünce dünyamızı derinleştirir. Bu anlamda, bir yazarın edebi eserleri sadece bir hikaye anlatmakla kalmaz, aynı zamanda toplumsal, kültürel ve bireysel anlamda genelleme yaparak daha geniş temalar üzerine düşündürür. Genelleşme, edebiyatın temel yapı taşlarından biridir ve metinlerin ve karakterlerin etrafında dönen evrensel temalar aracılığıyla işlenir. Genelleşme Kavramı: Tanım ve Temelleri Edebiyatın gücü, özel bir durumu, olayı ya da karakteri daha geniş bir çerçeveye yerleştirerek genelleştirme yapabilmesinde yatar.…